کابوس دلتا و تورم - وبلاگ خلیج اپ

به گزارش وبلاگ خلیج اپ، مت ایگان؛ بزرگ ترین پرسش پیش روی اقتصاد آمریکا این است که چه زمانی قیمت کالا های مصرفی که به سرعت در حال افزایش است، کاهش خواهد یافت. نکته مهم این است که شیوع سویه دلتا بر ابهام ها درباره افق نرخ تورم افزوده است. این امیدواری وجود دارد که همزمان با بازگشایی کامل اقتصادها، نرخ تورم کاهش یابد؛ این تحول به شرطی رخ خواهد داد که عرضه، جوابگوی تقاضای رو به رشد باشد.

اما شیوع سویه دلتا، مسائل را پیچیده کرده است؛ زیرا این عامل هم، سبب کاهش فشار قیمت ها در کوتاه مدت می شود و هم بر شدت این فشار در بلندمدت می افزاید. اواخر ماه گذشته میلادی، بورس آمریکا تحت تاثیر اخبار مربوط به شیوع دلتا قرار گرفت و شاخص ها به شدت کاهش یافت، اما این کاهش زودگذر بود.

البته شرایط بازار اوراق قرضه نشان می دهد که سرمایه گذاران همچنان نگران شرایط کنونی و آنچه در آینده رخ خواهد داد، هستند. نرخ بازده اوراق خزانه به پایین ترین مقدار در 6ماه اخیر رسیده بود که این امر نشان دهنده نگرانی سرمایه گذاران و رشد تقاضا برای این اوراق است.

خبر خوب این است که حداقل فعلا، سرمایه گذاران و اقتصاددان ها می گویند هراس درباره دلتا و اثرات آن بر اقتصاد بیش از حد منطقی شدت یافته و در آینده از آن کاسته می شود. واقعیت این است که واکسن های کنونی بسیار موثرند و تقریبا تمامی کسانی که بر اثر ابتلا به دلتا بستری شده یا جان خود را از دست داده اند، کسانی بوده اند که واکسن تزریق نکرده اند.

از سوی دیگر، برنامه ای برای تعطیل کردن اقتصاد جهت مقابله با شیوع دلتا وجود ندارد؛ در نتیجه اقتصاد چندان لطمه نخواهد خورد. یکی از تحلیلگران بانک جی پی مورگان می گوید: بسیار بعید است که این شیوع فرایند بهبود شرایط مالی را متوقف کند.

به طور مشابه، مارک زندی، اقتصاددان ارشد موسسه رتبه سنجی مودیز می گوید: شیوع دلتا بر افق اقتصاد تاثیر زیادی نخواهد داشت. او تغییری در پیش بینی خود از آینده اقتصاد نداده است و می گوید: شاخص های مالی تحت تاثیر شیوع این سویه نبوده اند؛ برای مثال رفتن به رستوران ها و مسافرت های هوایی کاهش نیافته است.

موضوع رشد نرخ تورم و مدت آن، از آن جهت بسیار مهم است که بانک مرکزی آمریکا بر مبنای آن، سیاست های پولی خود را تنظیم می کند. در حال حاضر، این باور در بین مقامات بانک مرکزی وجود دارد که رشد نرخ تورم زودگذر است؛ بنابراین نیازی نیست که سیاست های حمایتی باعجله محدود شوند.

اگر شیوع دلتا سبب کند شدن رشد فعالیت های مالی شود، فشار های تورمی که طی ماه های اخیر افزایش یافته است، کم خواهد شد. زندی می گوید: در کوتاه مدت این شیوع از نگرانی ها درباره تورم می کاهد؛ زیرا به معنای کاهش تقاضاست.

در ماه های اخیر افزایش تقاضا برای همه چیز، از الوار گرفته تا بنزین و اتومبیل های دست دوم، سبب رشد شدید نرخ تورم شده است. ماه ژوئن رشد قیمت ها بیشترین مقدار از سال 2008 بود. برایان ونزل، مدیر مالی شرکت کارت اعتباری سینکرونی فایننشال می گوید: شیوع دلتا می تواند از فشار های تورمی بکاهد. ترجیح می دهیم نرخ تورم کاهش یابد و دلتا عاملی برای این کاهش است. البته مایل نیستیم تورم به این دلیل کاهش پیدا کند.

از پیش قیمت سوخت کاهش یافته است. هفته قبل تحت تاثیر نگرانی ها درباره شیوع دلتا و کاهش مصرف، قیمت ها پایین آمد. یکی از دلایل افت قیمت نفت این است که پیش بینی می شود، از مسافرت های زمینی و هوایی کاسته شود، اما این سوال مطرح است که شیوع دلتا چگونه می تواند به رشد نرخ تورم منجر شد.

جو بایدن و رئیس بانک مرکزی آمریکا بار ها تاکید کرده اند که رشد نرخ تورم یک پدیده زودگذر است که بر اثر تعطیلی بی سابقه اقتصاد ها و سپس بازگشایی سریع اتفاق افتاده است. بایدن اخیرا گفته بود: نمی شود اقتصاد جهان بازگشایی شود و نرخ تورم بالا نرود.، اما اگر اقتصاد ها بار دیگر تعطیل شوند، چه رخ خواهد داد؟ یعنی اگر این بار سویه دلتا سبب این تعطیلی شود، چه تغییری در شرایط قیمت ها مشاهده خواهد شد؟

یک استراتژیست ارشد سرمایه گذاری می گوید: اگر شیوع دلتا بازگشت زنجیره تامین به حالت طبیعی را به تاخیر اندازد و عرضه همچنان کمتر از تقاضا باشد، آنگاه نگرانی ها درباره تورم افزایش خواهد یافت و اگر چنین تاثیری از شیوع دلتا مشاهده شود، نرخ تورم برای مدت طولانی تری بالا خواهد بود.

زندی هم نگران همین موضوع است. او می گوید: در آینده ای نه چندان دور، سویه دلتا سبب رشد نرخ تورم می شود. اثرات این شیوع بر عرضه شدت پیدا خواهد کرد و زنجیره های بین المللی تامین بیشتر دچار اختلال خواهند شد.

شیوع دلتا می تواند از فعالیت های مالی بکاهد و نگرانی ها در این زمینه سبب می شود، به رغم رشد نرخ تورم، بانک مرکزی تمایل کمتری برای کاستن از برنامه های حمایتی خود داشته باشد. مقامات بانک مرکزی تا زمانی که بحران کرونا به طور کامل از بین نرود، مایل نیستند حمایت از اقتصاد را متوقف کنند، اما ریسک شدت پیدا کردن رشد قیمت ها، فشار بر بانک مرکزی برای کاستن از سیاست های حمایتی را بالا می برد.

زندی می گوید: شرایط در آینده پیچیده تر خواهد شد. به دلیل افزایش ابهام ها، تدوین برنامه های پولی سختتر می شود. تمرکز بر شیوع دلتا به سرمایه گذاران یادآوری می کند که همه گیری هنوز خاتمه نیافته است و با آنکه واکسن های کنونی در برابر این سویه موثر هستند، سناریوی کابوس گونه این است که سویه تازهی از ویروس کرونا شناسایی و شایع شود که در برابر واکسن های کنونی مقاوم باشد.

کریستین هوپر، استراتژیست ارشد بازار های جهان در موسسه اینوست کو می گوید: این بدترین سناریو است. بزرگ ترین ریسک شیوع سویه دلتا این است که با ابتلای هر نفر به آن، احتمال شکل گیری سویه تازه بیشتر می شود.

ریسک بالا باقی ماندن نرخ تورم، ریسک بزرگی برای کل اقتصاد جهان است. در واقع، اگر دیدگاه اقتصاددان ها، بایدن و بانک مرکزی آمریکا، یعنی زودگذر بودن دوره نرخ بالای تورم اشتباه باشد، آنگاه بهبود شرایط مالی، رونق بورس ها و حتی برنامه هایی که بایدن برای توسعه زیرساخت ها دارد، به خطر خواهد افتاد. تحلیلگر بانک جی پی مورگان می گوید: اگر اشتباه فکر کنیم و تورم بالا باقی بماند، دوره کنونی رونق اقتصاد کوتاه خواهد شد.

این یعنی بانک مرکزی مجبور خواهد شد برای مهار تورم به سرعت وارد عمل شود و نرخ های بهره را بالا ببرد. افزایش هزینه های استقراض، نه تن ها فرایند بهبود اوضاع مالی را کند می کند، بلکه ممکن است باعث افت نرخ رشد اقتصاد شود. از سوی دیگر، نرخ بالاتر تورم و افزایش هزینه های استقراض، اجرای برنامه های بایدن در حوزه توسعه زیرساخت ها و تامین اجتماعی را که بیش از 4هزار میلیارد دلار هزینه خواهد داشت، سخت می کند.

عده ای از تحلیلگران و اقتصاددان ها معتقدند، نرخ بالای تورم، زودگذر نیست و بانک مرکزی در اشتباه است. از دید آن ها بانک مرکزی باید هرچه زودتر کاستن از برنامه های حمایتی را آغاز کند؛ زیرا بیش از حد صبر کردن، مهار تورم بدون لطمه وارد شدن به اقتصاد را سخت می کند. در هفته های اخیر برخی سرمایه گذاران بزرگ در وال استریت هشدار های مشابه را مطرح کرده اند.

بنا به نظرسنجی اخیر دویچه بانک، نگرانی درباره شیوع دلتا بیش از تورم سبب نگرانی سرمایه گذاران شده است. تحلیلگر جی پی مورگان می گوید: در حال حاضر نگرانی های بیشتری درباره کند شدن رشد اقتصاد جهان وجود دارد و این یعنی تورم از مرکز توجه سرمایه گذاران خارج شده است، اما تعیین نیست تا چه وقت این شرایط ادامه پیدا خواهد کرد.

از دید صندوق بین المللی پول، رشد نرخ تورم زودگذر است و بانک های مرکزی نباید به چند ماه نرخ بالای تورم، واکنش بیش از حد بزرگ نشان دهند. این یعنی بانک های مرکزی باید برنامه های حمایتی را ادامه دهند تا ابهام ها درباره شرایط رشد قیمت کالا های مصرفی رفع شود. اما حتی صندوق بین المللی پول به این موضوع اشاره کرده که ریسک پایدار بودن نرخ بالای تورم وجود دارد و ممکن است بانک های مرکزی مجبور شوند، اقدامات پیشگیرانه انجام دهند.

یک نکته مهم، رشد قیمت مواد خام مورد استفاده در تولید است. این رشد بیش از آنچه قبلا پیش بینی می شد، بوده و شرکت ها مجبورند، قیمت کالا های تولیدی خود را بالا ببرند. رشد نرخ تورم همزمان با کند شدن رشد اقتصاد، کابوسی برای بانک های مرکزی است؛ زیرا در این حالت، هم بالا بردن نرخ های بهره و هم کاستن از آن ها سبب می شود یک بخش مشکل شدت پیدا کند.

منبع: سی ان ان

ترجمه:جهانی اقتصاد